Werkloosheid heeft niet alleen grote gevolgen voor iemands leven op financieel en sociaal gebied, maar ook de persoonlijkheid van de werkzoekende kan worden aangetast. Dit blijkt uit recent Duits onderzoek. Dit kan gevolgen hebben voor het vinden van een nieuwe baan, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat en iemand steeds verder afglijdt.
Lang werd gedacht dat een persoonlijkheid stabiel over tijd was, maar dat blijkt niet waar te zijn. Mensen die langdurig werkloos zijn blijken minder ordelijk, onvriendelijker en minder open worden dan toen ze nog een baan hadden.
Het onderzoek
Duitse onderzoekers1 lieten 6769 volwassenen (3733 man en 3036 vrouw) twee maal een persoonlijkheidstest doen, met een tussentijd van vier jaar. Bij aanvang van het experiment hadden alle deelnemers een baan. Tijdens de tweede meting was een deel van de deelnemers werkloos geraakt (variërend van een paar maanden tot 4 jaar) of was tijdelijk werkloos geweest maar had inmiddels weer een baan gevonden.
De onderzoekers keken naar de ‘Big Five’ persoonlijkheids dimensies: ordelijkheid, openheid, vriendelijkheid, extraversie en neuroticisme. In de eerste drie werden verschillen gevonden tussen werkenden en werkloze deelnemers.
Vriendelijkheid
Mannen bleken vriendelijker te worden gedurende de eerste 2 jaar van hun werkloosheid, vergeleken met mannen die hun baan niet kwijtraakten. Maar na 2 jaar van werkloosheid begon de vriendelijkheid juist af te nemen en op lange termijn werden de werkloze mannen een stuk onvriendelijker dan de mannen met werk. Vrouwen werden elk jaar dat ze werkloos waren een beetje minder vriendelijk.
De onderzoekers geven hiervoor als verklaring dat mensen die net werkloos zijn zich meegaander opstellen in de hoop een nieuwe baan te vinden, maar verbitterd raken als dit na een lange tijd nog niet is gelukt.
Ordelijkheid
Hoe langer mannen werkloos waren, des te sterker hun ordelijkheid afnam. Dit heeft volgens de onderzoekers ook te maken met de afname in het inkomen van de werklozen.
Vrouwen die hun baan verloren werden ordelijker in het begin en einde van hun werkloosheidsperiode (gedurende de vier jaar dat het onderzoek liep), maar hadden een dip in het midden van de vier jaar. Volgens de onderzoekers heeft dit ermee te maken dat vrouwen na een tijd meer niet-werk-gerelateerde activiteiten oppakten zoals bijvoorbeeld zorg voor de kinderen wat hun ordelijkheid ten goede kwam.
Openheid
Mannen hadden een stabiele openheid score in hun eerste jaar van werkloosheid, maar de mate van openheid nam af naarmate ze langer werkloos waren. Werkloze vrouwen daarentegen, lieten een afname in openheid zien in het eerste en derde jaar, maar klommen het vierde jaar weer op.
Vicieuze cirkel
Doordat de persoonlijkheid van mensen tijdens langdurige werkloosheid (onbewust) verandert wordt het steeds lastiger voor mensen om een baan te vinden.
Psychische problemen
De resultaten van dit onderzoek komen niet als een verrassing, aangezien al langer bekend is dat langdurige werkloosheid kan leiden tot psychische problemen zoals depressie en een laag zelfbeeld. Daarom is het belangrijk om te zorgen dat mensen tijdens periodes van werkloosheid actief blijven, bijvoorbeeld door het doen van vrijwilligerswerk.
Journal Reference:
- Christopher J. Boyce, Alex M. Wood, Michael Daly, Constantine Sedikides.Personality Change Following Unemployment..Journal of Applied Psychology, 2015; DOI: 1037/a0038647
Loading ...
16 april 2016 at 04:21
De onvriendelijkheid valt goed te verklaren omdat we in een neoliberale meritocratie leven. Paul Verhaeghe heeft daar een aardig stuk over geschreven.
Waar het op neerkomt is dat mensen langzaam maar zeker in een sociaal isolement raken, omdat ze niet voldoen aan de meritocratische norm.
Vaak doet de reden of de oorzaak er niet eens toe, omdat mensen moreel verantwoordelijk gehouden worden en dus de morele schuld moeten dragen van het werkloos zijn. Ook al is er een hele goede reden, dan nog wordt dat gezien als de eigen verantwoordelijkheid in onze neoliberale wereld. Voldoe je niet dan is dat een straf… wat inhoudt: een straf van god, en daarom deug je niet.
Hoe langer werkloos, hoe meer de sociale omgeving druk gaat uitoefenen en ook de werkloze persoonlijk gaat afkeuren.
De werkloze wordt in een hokje gezet van gemankeerde, zelfs een geestelijk gemankeerde. En dus hoef je niets meer serieus te nemen van deze ondeugdelijke persoon zonder ‘gemeenschapsbesef’.
De werkloze wordt sociaal gegijzeld en is vervolgens alleen nog maar goed om het publieke belang te dienen, wat dat dan ook mag worden na weer het volgende wetsvoorstel.
En een werkloze rendeert niet, en dit is een heel belangrijk aspect in ons neoliberaal gepolitiseerd landje. Op het gegeven moment verwordt de persoon tot een debet rekening wat de boel verder dehumaniseert.
De sociale omgeving van de werkloze, inclusief familie en vrienden, blijken helemaal niet het beste voor te hebben met deze persoon. Wat je ziet is dat er een maatschappelijke of persoonlijke zondebok gevonden wordt en dat de werkloze vervolgens alleen nog maar de rol van lijdend voorwerp mag spelen in andermans theater. Daar word je ook niet vriendelijk van.