Nieuw onderzoek toont aan dat depressie voor een deel wordt veroorzaakt door ontsteking in de hersenen. De mate van hersenontsteking is bij depressieve personen 30 procent groter dan bij gezonde personen. Deze ontdekking is een belangrijke stap in de ontwikkeling van medicatie voor de behandeling van depressie.
Onderzoek
Om dit te onderzoeken voeren Dr. Meyer en collega’s van het Centre for Addiction and Mental Health (CAMH) PETscans uit bij 20 vrijwilligers met depressie en 20 gezonde vrijwilligers. Het onderzoeksteam kreeg het voor elkaar om de activatie van immuuncellen, zogeheten microglia, in het brein te meten. Microglia zijn bepaalde cellen die een sleutelrol spelen bij het ontstekingsproces in het brein.
Resultaten
Resultaten lieten zien dat er een significante verhoging van hersenontsteking was in de depressieve groep. De mate van ontsteking was ook groter bij degenen met de zwaarste depressie.
Dit is de eerste studie waarbij duidelijke aanwijzingen voor ontsteking zijn gevonden in het brein zelf. Eerdere onderzoeken richtten zich allemaal op aanwijzingen voor ontstekingen in het bloed.
Bij depressie lijkt er in veel gevallen dus sprake te zijn van ontsteking van de hersengebieden die te maken hebben met emotie en motivatie.
Huidige antidepressiva niet effectief
Meer dan de helft van de patiënten heeft geen baat bij de huidige antidepressiva. Bovendien blijkt het grootste deel van de werking van deze antidepressiva veroorzaakt te worden door het placebo effect. De echte werking van de huidige medicatie is dus maar gering.
Dit is opvallend omdat depressie een veelvoorkomende aandoening is: bijna 19 procent van de volwassen bevolking in Nederland is ooit depressief geweest en 5,4% van de volwassenen tot 65 jaar maakte het afgelopen jaar een klinische depressie door.2 Er zullen dus veel mensen baat hebben bij een effectievere methode om depressie te behandelen.
Mogelijkheden
Vanwege het stigma dat er rust op psychische aandoeningen zoals depressie kan het voor patiënten kan het prettig zijn dat er een ‘fysieke oorzaak’ is gevonden. Wellicht kan het patiënten en hun omgeving laten inzien dat het ontwikkelen van een depressie niet (alleen) door factoren als bijvoorbeeld wilskracht of leefstijl veroorzaakt wordt.
Bovendien biedt deze ontdekking nieuwe aanknopingspunten voor de ontwikkeling van medicatie om depressie te behandelen. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het remmen van de ontstekingsreacties. Het is ook belangrijk om te kijken waar de ontsteking door veroorzaakt wordt. Ontsteking is namelijk de reactie van het lichaam op weefselbeschadiging. Belangrijk is om uit te zoeken waardoor die weefselbeschadiging in eerste instantie door ontstaan is.
“Depressie is een complexe aandoening en we weten dat er meer dan één biologische verandering nodig is voordat iemand depressief raakt, maar we geloven dat ontsteking van de hersenen één van deze veranderingen is, en dat is een belangrijke stap in de goede richting” aldus Dr. Meyer van het CAMH’s.
Referenties :
- Jeffrey H. Meyer, MD, PhD, FRCPC et al. Role of Translocator Protein Density, a Marker of Neuroinflammation, in the Brain During Major Depressive Episodes. JAMA Psychiatry, January 2015 DOI:10.1001/jamapsychiatry.2014.2427
- http://www.trimbos.nl/onderwerpen/psychische-gezondheid/depressie/feiten-en-cijfers
Laden ...
29 januari 2015 at 00:56
Is ontsteking van de hersenen oorzaak of gevolg van depressie?
Depressie/ spanningen=> verhoogde aanmaak cortisol => overreactie immuunsysteem (ontstekingsreacties verhevigen).
Maar in dit geval kan de oorzaak dus ook het gevolg zijn en vice versa, beiden zijn lastig aan te tonen, tenzij mensen met een zware depressie behandeld kunnen worden door de bestrijding van de ontstekingsreactie.
30 januari 2015 at 12:36
Nee Bas, correlatie betekent altijd een causaal verband. Zie hier het bewijs http://www.tylervigen.com/
Haha :p
30 januari 2015 at 13:09
Bas, ik vind dat je een goed punt hebt hoor! Men ging er ook lange tijd vanuit dat depressie wordt veroorzaakt door tekort aan serotonine in bepaalde hersengebieden, maar later kwamen er steeds meer artikelen die stelden dat serotoninetekort juist een gevolg was van de depressie.
Het lijkt mij erg waarschijnlijk dat ontstekingsreacties ergens door veroorzaakt worden. Jouw theorie kan best kloppen, maar er zijn natuurlijk nog 1000 mogelijkheden zoals virussen, overbelasting, allergieën, slecht werkende schildklier etc etc. Ik denk dat ze daar ook vooral naar moeten blijven zoeken.
Maar toch zie je bij lichamelijke aandoeningen dat mensen regelmatig baat hebben bij ontstekingsremmers, ook zonder dat de onderliggende oorzaak wordt aangepakt. Ontstekingsremmers kunnen het genezingsproces bevorderen.
Of dat voor depressie ook geldt moet nog blijken. Ik denk in elk geval dat het altijd goed is als een probleem vanuit een andere invalshoek wordt benaderd. dat biedt weer mogelijkheden voor nieuwe medicatie/behandeling. Zelf vind ik (als het om dit soort medische dingen gaat) effectiviteit in elk geval een stuk belangrijker dan causaliteit.